گسترش مزارع پرورش ماهی در مازندران؛ قفل دریا باز شد

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – علیرضا نوری کجوریان: مازندران با ایجاد مزارع پرورش ماهی پا به دریا گذاشت تا قفل اقتصاد متکی بر دریا را پس از سال‌ها تأخیر باز کند.

تولید و پرورش ماهی در قفس در کرانه شمالی و استان مازندران قدمت چندان دیرینه‌ای ندارد و این در حالی که بیش از ۴۰۰ کیلومتر نوار ساحلی در استان مازندران وجود دارد.

اقتصاد مازندران در این سال‌ها بیشتر بر پس کرانه متمرکز بود و این مسئله سبب شد تا از دریا و ذخایر موجود در آن غفلت کند. نقطه اتکای مازندران به دریا در طی سالیان ماهیگیری به شیوه صید پره و سنتی بوده است.

هرچند سابقه اجرای طرح‌های پرورش ماهی در قفس به بیش از ۲ دهه پیش باز می‌گردد، ولی در دوره‌های گذشته بنا به دلایلی از جمله بی برنامگی و کم توجهی مسئولان دستگاه‌های اجرایی وقت در بهره گیری از ظرفیت‌های این دریا در حوزه اقتصادی استان و نیز نا آگاهی سرمایه گذاران از مزیت‌های چنین طرحی کمتر مورد توجه قرار گرفت.

به تاکید کارشناسان و صاحب نظران توسعه پرورش ماهی در قفس می‌تواند به رونق اقتصاد و اشتغال در مازندران کمک کند و سوی دیگر فشار مضاعف بر گونه‌های دریایی که نسل برخی از آنان رو به انقراض است را کاهش دهد.

موانع فراروی در زمینه صدور مجوزهای زیست محیطی، شیلاتی و دامپزشکی پرورش ماهی در قفس را زمینگیر کرده است

یک کارشناس مسائل شیلاتی در گفتگو با خبرنگار مهر موانع فراروی در زمینه صدور مجوزهای زیست محیطی، شیلاتی و دامپزشکی را از جمله مسائل بیان کرد که پرورش ماهی در قفس را درگیر خود کرده است.

اکبر محمدی با بیان اینکه زیرساخت‌های مورد نیاز نظیر شناور اسکله و یا صنایع تبدیلی در استان وجود ندارد، ادامه داد: همچنین با توجه به نوپا بودن این صنعت، سرمایه‌گذاران برای ورود به عرصه تولید ماهی در قفس رغبت چندانی ندارند.

وی در عین حال تصریح کرد: با توجه به بازار خوب ماهی در کشور و کشورهای حاشیه دریای خزر، پرورش ماهی در قفس می‌تواند به رونق اقتصادی و توسعه اشتغال و کسب و کار کمک کند و در رونق درآمد جوامع محلی نیز تأثیر بسزایی خواهد داشت.

برآیند بررسی‌ها نشان می‌دهد که پرورش ماهی قفس از سودآوری بالایی برخوردار است توسعه آن مستلزم همکاری بانک‌ها و تأمین نقدینگی و سرمایه در گردش مورد نیاز و حمایت از فعالان این عرصه است. این درحالی که پرورش و تولید انواع گونه‌های ماهی مانند قزل آلا، سفید، آزاد، فیل ماهی، کفال و خاویاری در قفس علی رغم هزینه‌های بالای اولیه می‌تواند فرصتی مناسب برای بهبود فضای کسب و کار و شکوفایی اقتصادی استان باشد.

سهم ناچیز مازندران در ایجاد مزارع دریایی

دریای خزر طبق تحقیقات کارشناسان خارجی و شیلات کشور، ظرفیت تولید مقدار ۳۷۰ هزار تن ماهی به شیوه استقرار قفس‌های دریایی را دارد که سهم مازندران از این میزان ۲۰۰ هزار تن ارزیابی شده است اما در حال حاضر کمتر از ۱۰ این سهم بالفعل شده است.

در حال حاضر حدود ۴۰۰۰ صیاد در قالب ۵۴ شرکت تعاونی در دریای مازندران به صید ماهیان استخوانی می‌پردازند که شرایط نامساعد جوی، ورود آلاینده‌ها و کاهش ذخایر دریای خزر، سبب شده تا سبد آنان هر سال خالی‌تر از سال‌های قبل باشد از این رو سرمایه گذاری در حوزه پرورش ماهی در قفس می‌تواند درآمد پایدار برای آنان رقم زند.

رهاسازی ماهیان در قفس درآمد چندبرابری نسبت به صید پره دارد

علی موسوی یک فعال حوزه آبزی پروری با بیانی که رهاسازی ماهیان در قفس و پرورش آنان درآمد چند برابری نسبت به صید پره دارد، گفت: ارائه آموزش‌های مورد نیاز از سوی شیلات برای متقاضیان در حوزه پرورش ماهی امری ضروری است.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: خوشبختانه در سال‌های گذشته با همکاری شیلات و تعاونی‌ها، تعاونی‌های پره و صیادی نیز به پرورش ماهی در قفس ورود پیدا کردند و مزارعی نیز توسط آنان ایجاد شده است.

وی افزود: افزایش بی‌رویه صید و کاهش ذخایر دریای خزر ضرورت سرمایه‌گذاری و توسعه مزارع پرورش محیط قفس را لزامی می‌سازد و اجرای این طرح‌ها نیز در راستای شعار سال و اقتصاد مقاومتی خواهد بود.

دعوت شیلات از سرمایه گذاران

شیلات مازندران نیز از متقاضیان برای سرمایه‌گذاری در پرورش ماهی در قفس دعوت به عمل آورد. قاسم کریم زاده مدیرکل شیلات مازندران در این زمینه می‌گوید: در سطح استان سرمایه گذاران این طرح به دوبخش تقسیم می‌شوند که برخی از آنان تشکل‌های صیادی پره هستند که به دلیل تجربه خوب صید و صیادی در دریا و آشنایی با محیط آبی به سرمایه گذاری در این طرح‌ها روی آوردند و به دلیل مزیت‌های فوق در اولویت شیلات استان است.

وی افزود: گروه دیگر سرمایه گذاران، بخش‌های خصوصی هستند که در این راستا شیلات مازندران در تمامی فرآیندهای فعالیتی در کنار آنان بوده و از آنها نیز حمایت خواهد کرد.

کریم زاده به عملکرد این اداره کل در سال گذشته اشاره کرد و افزود: سال گذشته ۴۰ قفس دریایی را در دریا مستقر کردیم که هزار و ۸۵۰ تن ماهی در این قفس‌ها تولید و به بازار عرضه شد و پیش بینی براین است که اگر تمامی شرایط مهیا باشد این تعداد را امسال به ۶۵ قفس در منطقه دریایی در اعماق ۵۰ متری افزایش دهیم.

اگر تمامی شرایط مهیا باشد این تعداد را امسال به ۶۵ قفس در منطقه دریایی در اعماق ۵۰ متری افزایش دهیم

مدیرکل شیلات مازندران اظهار کرد: در سال گذشته برای اولین بار ۲۳ تعاونی صیادی پره بین استان‌های شمالی کشور علاوه بر تلاش صید و صیادی در بخش پره، در طرح پرورش ماهی در قفس‌های دریایی مشارکت کردند و پیش بینی می‌شود این تعداد امسال افزایش خوبی یابد.

وی پیش بینی تولید ماهی در ۶۵ قفس دریایی را حدود سه هزار تن با اشتغال برای ۳۰۰ نفر اعلام کرد که برای تحقق و اجرای طرح، ۳۶۵ میلیارد تومان تسهیلات مورد نیاز است.

کریم زاده ظرفیت هرقفس دریایی را ۳۰ الی ۵۰ تن ماهی برشمرد و افزود: تحقق این ظرفیت بستگی دارد به اینکه سرمایه گذار چه تعداد ماهی، با چه اندازه و چه مدت در قفس رها سازی کند.

وی اشاره کرد: اهداف شیلات استفاده از ظرفیت و پتانسیل‌های موجود در دریای خزر درجهت تأمین بخشی از پروتئین جامعه است.

کدورت و آلودگی آب براثر برداشت‌های بی‌رویه شن ماسه و فعالیت کارخانه‌های شن و ماسه در بالادست، پرهزینه بودن بیمه کشاورزی و محصولات، جبران نشدن خسارات وارده توسط شرکت‌های بیمه‌گر، ارائه ندادن تسهیلات مناسب به تولیدکنندگان، لایروبی نشدن صحیح و به‌موقع رودخانه، کمبود و ضعف ولتاژ برق منطقه، آلودگی و بیماری‌ها، افزایش بی‌رویه و نامشخص تعرفه آب‌بها از مشکلات تولیدکنندگان و پرورش‌دهندگان ماهی سرد آبی در مازندران است و می‌طلبد برای پویایی اقتصادی تولیدکنندگان تغییر به سمت مزارع دریایی داشته باشند.