کهن‌ترین کتبیه سردر تهران کجاست؟
همشهری آنلاین – ثریا روزبهانی: سید محمدتقی مصطفوی کاشانی، باستان‌شناس، نویسنده و مترجم، قدیمی‌ترین کتبیه نصب شده در میان سردرهای تهران را کتیبه فیروزه‌ای رنگ در بقعه امامزاده یحیی(ع) می‌داند و تصاویر آن را نیز در کتاب آثار تاریخی طهرانش منتشر کرده است.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
این لوح در اصل در پایین قسمت خارجی دیوار خشتی ساختمان بقعه امامزاده یحیی قرار داشته، اما در زمان بازسازی ساختمان بقعه، به مدت دو سال در موزه ملی ایران به امانت سپرده شد. محمود منیعی، تهران پژوه، درباره این کتیبه می‌گوید: «شکل این کتیبه مستطیل و طول (ارتفاع) و عرض آن ۴۴ × ۲۹ سانتی‌متر است. لوح مشابه با آنچه مرحوم مصطفی تصویر آن را در کتاب خود منتشر کرده، بالای سردر واقع در ایوان شمالی ساختمان جدید امامزاده نصب شده، اما یک نمونه کاملاً مشابه نیز در بخش دوران اسلامی موزه ملی نگه‌داری می‌شود. هرچند که پژوهشگران هنرهای ایرانی و اسلامی اعتقاد دارند لوح موجود در موزه ملی باید نمونه اصلی باشد و لوح موجود در بقعه امامزاده یحیی، در واقع یک مولاژ جدید از لوح اصلی است.
در بخش فوقانی لوح، کتیبه‌ای به خط کوفی و حاوی شهادتین وجود دارد. در پایین آن نیز کتیبه کوفی دیگری که از پایین حاشیه راست تا انتهای حاشیه چپ ادامه دارد، شامل آیه «بسمله» و آیه ۵۵ سوره مائده به شرح زیر وجود دارد: «بسم الله الرحمن الرحیم. إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ هُمْ رَاکِعُونَ». درون طرح محرابی میان لوح نیز کتیبه‌ای به خط نسخ حاوی تاریخ و نام مدفون به چشم می‌خورد که مرحوم مصطفوی متن آن را به شرح زیر تشخیص داده است: «….. ابوالوفا بن ابوالقاسم بن ابوالعبا…»آیه ۵۵ سوره مائده در کتیبه، از آیاتی است که شیعیان برای اثبات ولایت امیر مؤمنان علی (ع) به آن استناد می‌ورزند. بنابراین این اثر تاریخی را می‌توان سند و شاهد کهنی برای تشیع در تهران در سده هفتم معرفی کرد. همچنین به نظر می‌رسد که این لوح مزار، قدیمی‌ترین اثر کتیبه‌دار در محدوده تهران قدیم محسوب می‌شود.»
