حزب الله لبنان پس از سقوط سوریه چه خواهد کرد؟

گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: گرچه حزب الله مسیر تامین سوریه را از دست داده و در میدان جنگ هم ضربات قابل توجهی متحمل شده اما توانایی این جنبش برای انطباق با شرایط جدید از جمله ساخت سلاح در داخل لبنان، تنظیم عملیات‌ها و استفاده از شبکه بازار سیاه بقا آن را امکان پذیر کرده و این گروه را در مسیر بهبودی قرار داده است.

در گزارش تحلیلی تارنمای کرادل در این باره آمده است:

• حزب ‌الله با یک آزمون سخت مقاومت مواجه شده است، از شهادت رهبران کلیدی‌اش گرفته تا مجروح شدن شماری زیادی از اعضای این گروه مقاومت. اما خسارت به هزینه های انسانی محدود نشده است.
• بخش قابل توجهی از زرادخانه گسترده حزب الله، شامل تسلیحات سبک و سنگین، هدف قرار گرفته و مختل شده است که باعث شده تا نیازمند بازسازی فوری شود.
• در حالی که در لبنان با آغاز آتش بس حملات موقتا متوقف شده، درگیری‌ها در سوریه در همسایگی لبنان ابعاد جدیدی پیدا کرده است.
• گروه‌های مسلح به رهبری هیات تحریر الشام (HTS) که قبلاً به عنوان جبهه النصرت شناخته می‌شد، سقوط دولت بشار اسد در سوریه را رقم زدند.
• این در حالی است که دولت اسد یک متحد مهم حزب الله به شمار می‌رفت و سوریه یک مسیر مهم لجستیکی برای تامین تسلیحات حزب الله بود.

از دست رفتن خط تامین سوریه

• همزمان با سقوط دولت سوریه، رژیم صهیونیستی با تشدید حملات هوایی خود به این کشور نه تنها ذخایر استراتژیک ارتش سوریه بلکه انبارهایی را که توسط حزب الله و متحدانش به عنوان انبار ذخیره سازی استفاده می شد را نیز نابود کردند.
• این تحولات باعث شد تا شیخ نعیم قاسم دبیر کل حزب الله، تایید کند که مسیر تأمین از طریق سوریه قطع شده است.

این وضعیت، پرسش‌های اساسی را مطرح کرده مبنی بر اینکه آیا حزب الله می‌تواند از دست رفتن مهمترین خط تأمین خود را برطرف کند؟ حزب الله لبنان با چه استراتژی هایی می‌تواند با واقعیت‌های جدید سازگار شود؟

تارنمای کرادل در ادامه به راهکارهای پیش‌روی مقاومت لبنان پرداخته است که عبارتند از:

تولید تسلیحات داخلی

• مقاومت حزب‌ الله در غلبه بر بحران‎های گذشته عمدتاً بر تمرکز آن بر تولید محلی، به ویژه موشک ها و هواپیماهای بدون سرنشین، متکی بوده است.
• در طول سال‌ها، جنبش مقاومت در داخل کشور سیستم های تسلیحاتی را توسعه داده و اصلاح کرده است: ترکیب خلاقیت با منابع محدود.
• بسیاری از پرتابه‌هایی که در حملات اخیر رژیم صهیونیستی نابود شدند، تولید داخل بودند، از جمله موشک‌های فادی.
• در زمینه موشک‌های دقیق، سیستم‌هایی مانند نصر 1 و قادر 2، نسخه‌های اصلاح شده از مدل‌های قدیمی‌تر، مانند زلزال و خیبر بودند که به سیستم های هدایت شونده مجهز شده‌اند.
• در حالی که اکثر اجزای فیزیکی موشک‌ها از جمله کلاهک‌ها و سوخت در داخل تولید می شود قطعات الکترونیکی مهم، با وجود اینکه کوچکتر و حساس‌تر هستند، از خارج وارد می‌شوند که به دلیل کوچک بودن این اجزا امکان وارد کردن آنان راحت‌تر است.
• همین امر در مورد هواپیماهای بدون سرنشین نیز صدق می کند. سیستم هایی مانند ابابیل 2 و شاهد 101 دقیقا به این دلیل برجسته شده اند که طراحی آنها به شدت به فناوری های غیرنظامی وابسته است: موتورها ، دستگاه های تصویربرداری و سیستم های راهنمایی اساسی.
• از سوی دیگر، تخصص تولید این تسلیحات در لبنان آسیب ندیده است.

کرادل نوشته: با توجه به دشواری‌های مقاومت لبنان در دستیابی به قطعات تخصصی مانند سنسورهای حرارتی یا الکترونیک درجه نظامی باید دید که حزب الله تا چه حد می تواند ظرفیت تولید خود را تحت فشار های فعلی بازسازی کند؟

استراتژی سازگاری: باز تعریف اولویت‌ها

• حزب‌الله در مواجهه با چالش‌های پیشرو ممکن است نیاز به در پیش گرفتن استراتژی دفاعی داشته باشد.
• مقاومت لبنان پیش از این دو نیروی متمایز را در جنوب لبنان داشت: واحدهای دفاعی چون نصر و عزیز که وظیفه حفظ قلمرو را داشتند؛ و تیپ نخبگان رضوان که برای عملیات تهاجمی در اعماق شمال سرزمین‌های اشغالی آموزش دیده بودند.
• به نوشته کرادل، حزب الله با تغییر استراتژی، نه تنها نیازهای لجستیکی خود را کاهش می‌دهد بلکه فضای لازم را برای تقویت خود به وجود می‌آورد.
• به طور طبیعی، عملیات دفاعی به تسلیحات تخصصی کمتری نیاز دارند و بیشتر بر آشنایی جغرافیایی و تاکتیک های نامتقارن تکیه دارد.
• این مساله از آن جهت اهمیت دارد که حملات اخیر اشغالگران عمدتاً خسارت‌هایی را در بخش‌های تهاجمی ایجاد کرده که با تغییر استراتژی ممکن است دیگر بلافاصله لازم نباشند.
• حزب‌الله با تحکیم نیروهای خود می‌تواند منابعش را برای بازسازی زیرساخت‌های دفاعی تخصیص داده و ذخایر استراتژیک خود را برای موارد احتمالی حفظ می کند.

بازار سیاه و مبادی غیررسمی

• تاریخ نشان می‌دهد در جایی که تقاضا وجود دارد، مسیرهای عرضه ظاهر خواهد شد؛‌ هر چند ممکن است مخفی باشند.
• در حالی که مسیر تامین سوریه به‌دلیل سقوط دولت اسد مختل شده است، راه‌های جایگزین برای دستیابی به تسلیحات باقی مانده است. بازار سیاه لبنان از مدت ها پیش به عنوان منبع تسلیحات کوچک و متوسط بوده است.

کرادل در پایان می‌نویسد:‌ شاید شرایط فعلی یکی از چالش برانگیزترین دورانی باشد که حزب الله با آن روبرو است، اما بی‌سابقه نیست. ضربه‌ای که در ماه‌های اخیر به حزب الله وارد شده، غیرقابل انکار است اما تاریخ جنبش مقاومت نشان‌دهنده سازگاری و انعطاف پذیری این گروه است.