داروهای بتا – بلاکر چه عوارضی دارند؟

به گزارش همشهری آنلاین این داروها تولید ترکیب‌های ترکیبات زیستی فعالی مانند اپی‌نفرین، نوراپی‌نفرین، آدرنالین و نورآدرنالین را در بدن محدود می‌کنند و به این ترتیب به کاهش فشارخون فرد کمک می‌کنند.

این داروها برای افرادی که دچار برخی از انواع آریتمی یا ریتم نامنظم ضربان قلب، گرمازدگی، نارسایی قلبی، درد قفسه سینه ناشی از اختلال خون‌رسانی به قلب و سایر مشکلات قلبی-عروقی هستند، تجویز می‌شوند.

داروهای بتا بلاکر از پرمصرف‌ترین داروهای قلبی هستند، اما پزشکان همچنین از آنها برای درمان اختلالات اضطرابی و سردردهای میگرنی از آنها استفاده می‌کنند.

سر جیمز بلک، پزشک و فارماکولوژیست (داروشناس) اسکاتلندی در سال ۱۹۶۴ این دسته داروها را کشف کرد.

او نشان داد که می‌توان با به کارگیری دانش پایه سسیتم‌های پیام‌های سلولی مبتنی بر گیرنده می‌توان داروهایی برای مشکلات بالینی معین ساخت (او از جمله پروپرانولول یک مسدودکننده گیرنده بتا برای مشکلات قلبی و سایمتیندین یک مسدود کننده گیرنده H2 در معده برای کاهش ترشح اسید معده ساخت)

سر جیمز بلک به خاطر همین تحقیقات در سال ۱۹۸۸ برنده جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی شد.

داروهای بتا-بلاکر و انواع آن

هشت داروی رایج گروه مسدودکننده گیرنده بتا شامل بتا متوپرولول، کارودیلول، آتنولول، پروپرانولول، لابتالول، بیسوپرولول، تیمولول و نادولول هستند.

ممکن است لازم باشد بیماران این داروها برای درمان مشکلاتی مانند فشارخون بالا یا حمله قلبی برای مدتی طولانی یا حتی پایان عمر مصرف کنند.

داروهای مسدودکننده گیرنده بتا را به دو دسته «انتخابی قلبی» و «غیرانتخابی» طبقه بندی کرد.

داروهای گروه انتخابی قلبی بیشتر گیرنده‌های بتا-یک عمدتا موجود در قلب را مهار می‌کنند، در حالیکه گروه غیرانتخابی هر دو گیرنده بتا-یک و بتا-دو را مهار می‌کنند و بنابراین بر اعضای دیگر بدن هم اثر می‌گذارند ممکن است عوارض جانبی بیشتری ایجاد کنند.

فعال شدن گیرنده بتا-یک باعث افزایش سرعت ضربان قلب و نیروی پمپ کردن قلب می‌شود و همچنین آنزیمی به نام رنین را از کلیه آزاد می‌کند.

از گروه‌ انتخابی قلبی داروهای مسدودکننده گیرنده بتا می‌توان به داروهای استابولول، آتنولول، بتاکسولول، بیسوپرولول، اسمولول، متوپرولول و نبیولول را نام برد.

از گروه غیرانتخابی داروهای مسدودکننده گیرنده بتا می‌توان به داروهای کارودیلول، لبتالول، نادولول، پنبوتولول، پیندولول، پروپرانولول، سوتالول و تیمولول اشاره کرد.

برخی از داروهای مسدودکننده گیرنده بتا که می‌توانند هم سرعت ضربان قلب و فشارخون را پایین بیاورند فقط به شکل داخل‌وریدی در دسترس هستند و می‌توانند رگ‌های خونی را گشاد کنند.

داروهای بتا-بلاکر چه عوارضی دارند؟

مصرف بتا- بلاکرها یا داروهای مسدودکننده گیرنده بتا مانند هر داروی دیگری می‌تواند با عوارض جانبی همراه باشدِ. این داروها می‌توانند باعث انقباض برونش‌ها یا مجاری هوایی ریه شوند که می‌تواند برای افراد مبتلا به بیماری مزمن ریوی و آسم مشکل ایجاد کند. از طرف این داروها می‌توانند علائم افت قند خون (هیپوگلیسمی) را یک عارضه خطرناک داروهای به کار رفته برای درمان دیابت است، بپوشانند. علت این است که این بتا- بلاکرها اثرات هورمون آدرنالین را که در پاسخ کاهش قند خون آزاد می‌شود، محدود می‌کنند.

سایر عوارض جانبی مصرف بتا بلاکرها عبارت‌اند از:

– دست یا پاهای سرد

– خستگی مفرط

– افزایش وزن

– سرگیجه یا سیاهی رفتن چشم‌ها

– تنگی نفس

– مشکل در خواب

چه کسانی نباید داروهای بتا-بلاکر مصرف کنند؟

افراد مبتلا به آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه برای جلوگیری از بدتر شدن عملکرد ریه، در صورت نیاز مصرف این داروها باید از نوع خاصی از مسدودکننده‌های گیرنده بتا (نوع انتخابی قلبی) استفاده کنند.

او افزود افرادی که واکنش‌های آلرژی یا سایر واکنش‌های نامطلوب به داروهای مسدودکننده گیرنده بتا داشته‌اند، نباید این دارو را مصرف کنند. اما در صورت لزوم، پزشکان معمولاً با مقدارهای کمتری تجویز و نحوه واکنش بدن فرد به دارو را کنترل می‌کنند.

افراد مبتلا به انواع خاصی از اختلال ریتم ضربان قلب (آریتمی) هم نباید این داروها را مصرف کنند زیرا ممکن است بی‌نظمی ضربان قلب آنها را تشدید کند.